به نقل از «خبرگزاری دانشجو»

رفیعی آتانی: ناکارآمدی‌های اقتصادی به کاهش سرمایه اجتماعی مرتبط می‌دانند/ پورحسین: سرمایه اجتماعی وسرمایه روان شناختی تفکیک ناپذیرند

تاریخ انتشار: ۴ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۲۶۴۶۱

نشست تخصصی «معنا و مبنای سرمایه اجتماعی» با حضور اساتید و صاحبنظران در دو پنل تخصصی امروز سه شنبه ۴ بهمن ماه برگزار شد.

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، به نقل از مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، نشست تخصصی «معنا و مبنای سرمایه اجتماعی» با حضور اساتید و صاحبنظران در دو پنل تخصصی امروز سه شنبه ۴ بهمن ماه برگزار شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

عطاءالله رفیعی آتانی رئیس مرکز تحقیقات و برنامه‌ریزی شهر تهران در این نشست طی سخنانی گفت: سرمایه اجتماعی با سرمایه در اقتصاد گره خورده است. یعنی خلق بازدهی در سرمایه مد نظر است. در اجتماع نیز سرمایه اجتماعی بدین معنی است که از اجتماع چگونه می‌توانیم بازدهی اقتصادی داشته باشیم. عناصر اصلی سرمایه اجتماعی مبتنی بر اعتماد، تعلق اجتماعی و ... خودش دارای بازدهی اقتصادی زیاد است. تعلق اجتماعی یا اعتماد هزینه‌ها را در زندگی اقتصادی کاهش می‌دهد. مثلا چک برگشتی در جامعه میزانش کم شدن یا زیاد شدن اعتماد اجتماعی را نشان می‌دهد.

وی با بیان اینکه سهم سرمایه اجتماعی در سنجش اقتصاد بسیار مهم است و در ایران بسیاری از ناکارامدی‌های اقتصادی را به کاهش سرمایه اجتماعی مرتبط می‌دانند افزود: انسان ها، چون می‌خواهند خودشان بهره‌مند شوند از دیگران بهره می‌گیرند. مکانیزم بازار در غرب که زندگی جامعه مبتنی بر آن است بر همین اساس است و انسان‌ها می‌خواهند در غرب از هم دیگر بهره وری کنند. البته این خودش نظم خود انگیخته‌ای را خلق می‌کند.

رفیعی آتانی گفت: در سطح بالاتری که من اقتصاد اسلامی را با آن برابر می‌گیرم این است که انسان درک کند که دیگران هم وقتی نفع ببرند او هم نفع می‌برند. این رویکرد اقتصاد مشارکتی است و مبنایش این است که هر دو در یک بازی برنده برنده نفع می‌بریم. اینجا انسان باید این درک را داشته باشند. در غرب مبنا رقابت و در اسلام مبنا زوجیت است. این زوجیت اگر درک شود یعنی ما آدم‌ها مکمل هم هستیم و در نفع‌های هم شریک هستیم و این در ادبیات اقتصا د اسلامی ما وجود دارد. در این اقتصاد اگر می‌خواهید تجارت، تولید و ... می‌خواهید بکنید باید شرکت درست کنید و اینکه کسی کارگر دیگری شود درست نیست. کارگر مزدی در این نگاه در آستانه رباست و ناپسند است.

وی گفت: در اقتصاد اسلامی ما بازار را در پول نمی‌پذیریم و در کار هم مناسبات متفاوتی داریم. در سطح بالاتر از این انصاف معنا می‌یابد؛ بدین معنی که اگر انسان رشدش را در رشد دیگری بداند آن وقت می‌تواند خودش را در جای دیگری قرار دهد. نظریه رالز هم تاحدی روی این موضوع تاکید می‌کند؛ بنابراین زندگی منصفانه‌ای رقم می‌خورد و فرد دلبستگی و وابستگی اش افزایش می‌یابد. سطح بعدی احسان است بدین معنی که فرد حتی دارایی‌های خودش را هم به دیگری بدهد. فرد در مسیر تعالی طلبی وجودی وقتی قرار می‌گیرد می‌داند که اگر کاری برای دیگری کرد کاری است که برای خودش انجام می‌دهد. سطح بعدی ایثار است که در بالاترین مرتبه است. ما در زمانه خودمان این تجربه را داشتیم.

رفیعی آتانی در پایان بیان کرد: انسان دائما در حال رشد فردی و اجتماعی است و باید بدانیم فرد در حالی که فردیت خودش را حفظ می‌کند، اما می‌فهمد که این رشد در بستر تعلقات اجتماعی رخ می‌دهد.

رضا پورحسین استاد دانشگاه نیز در بخش دیگری از این نشست با اشاره به کاهش سرمایه اجتماعی در ایران بر ضرورت پرداختن به این موضوع تاکید کرد و گفت: نگاه من به سرمایه اجتماعی تضارب بین سرمایه روان شناختی و سرمایه اجتماعی است، چون دلیلش مکانیزمی است.

وی با اشاره به آخرین تعریف از سلامت روان افزود: این سلامت حالتی از رفاه است که افراد خودشان و دیگری را به لحاظ روان شناختی درک می‌کنند و حقی برای حضور او قایل هستند. از سوی دیگر کسی که در سلامت روان زیست می‌کند میزانی از استرس خود را مدیریت می‌کند. این‌ها می‌توانند مولد باشند و احساس خودآکارامدی داشته باشند. از سویی گویی در این حوزه تعامل بین فرد و جامعه تفکیک ناپذیر است و جامعه شناسی و روان شناسی اجتماعی بر این عدم تفکیک و تعامل تاکید دارد.

وی درباره پیوند بین سرمایه اجتماعی و سرمایه روان شناختی گفت: تعامل این دو بهزیستی روانی و اجتماعی را ایجاد می‌کند و این نه یک معنای خالص روان شناختی و جامعه شناختی است بلکه ناظر به نشاط مندی و شادابی است. وقتی می‌گوییم سرمایه اجتماعی وسرمایه روان شناختی از هم تفکیک ناپذیرند آن وقت می‌توان از شاخص هایی، چون امید، تاب آوری، خوش بینی، خودکارامدی، اعتماد، مشارکت و روابط اجتماعی حرف زد.

این استاد دانشگاه تهران در ادامه درباره اشخاص به منزله سرمایه عنوان کرد: مفهوم ارتباط درون فردی مقدمه‌ای برای ارتباط بین فردی و از سوی دیگر رسیدن به اعتماد و مشارکت در جامعه است.

وی در ادامه به فلسفه خودی و بی خودی اقبال اشاره کرد و توضیح داد: من با استفاده از این فلسفه در کلینیک خودم ۹۰ درصد از افسردگی‌ها را درمان کردم. اقبال برای رسیدن به شخصیت یا همان سرمایه کاریزماتیک به دو عامل مرحله خودی (تجهیز درون) و مرحله بی خودی (ورود به اجتماعی با تجهیزات درون) است. باید بدانیم به راحتی نمی‌توان الهام بخش بود و فرد باید در درون خودش عواملی را ایجاد کند که بعد از رهگذر آن بتواند خودش را تجهیز کرده و بعد برای اجتماع الهام بخش باشد. اگر به اقبال مراجعه کنیم او در قالب اشعارش سه تجهیز را برای یک شخص کاریزماتیک لازم می‌داند؛ تجهیز علمی و تخصصی، معنوی و شخصیتی. تجهیزات سه گانه اقبال با تجهیزات اجتماعی نیز متناظر است.

 

وی با بیان اینکه ما در بسیاری از زمینه‌ها در حوزه جمهوری اسلامی الهام بخش نیستیم، اما در انقلاب اسلامی الهام بخش هستیم یادآور شد: جمهوری اسلامی باید در تجهیز خودش در بخش‌هایی با چالش‌هایی مواجه بوده و از این منظر نتوانسته در تجهیز اجتماعی موثر باشد.

منبع: خبرگزاری دانشجو

کلیدواژه: سرمایه اجتماعی معاونت فرهنگی وزارت علوم سرمایه روان شناختی سرمایه اجتماعی رفیعی آتانی الهام بخش

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۲۶۴۶۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شهرداری در مسیر پرکردن خلا‌ءهای سلامت اجتماعی است

 زهره الهیان در حاشیه بازدید از نمایشگاه سلامت شهر که در بوستان لاله برپا شده است، با بیان اینکه پایتخت در هفته سلامت رنگ و بوی سلامتی به‌خود گرفته است اظهار داشت: اجرای بیش از ۱۶۰۰ برنامه سلامت محور در مناطق مختلف تهران و تسهیل در دسترسی مردم به خدمات سلامت محور از اقدامات ارزشمندی است که در این هفته انجام شده است و امیدواریم این روند بیش از گذشته ادامه پیدا کند. 

الهیان با یادآوری اینکه نیازمند ارتقای سلامت در همه ابعاد آن در جامعه هستیم، ادامه داد: نباید سلامت را محدود و منحصر به سلامت جسم دانست. متاسفانه وزارت بهداشت سلامت را در این حوزه تعریف می‌کند و ما در مجلس به وزیر بهداشت درباره این موضوع و توجه بیشتر به ابعاد دیگر سلامت تذکر داده و خواستار آن هستیم که برای پیشگیری از بیماری‌ها به موضوع سلامت روان مانند جسم نیز توجه شود.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این سوال که رویکرد مجموعه‌مدیریت شهری در سه سال گذشته تا چه اندازه منطبق با نیاز‌های سلامت در ابعاد مختلف آن است، با تاکید بر اینکه شهرداری در حال پرکردن خلا فعالیت‌های مرتبط با سلامت روان شهروندان است گفت: خوشبختانه رویکرد مدیریت شهری و اداره کل سلامت شهرداری تهران در مسیر جبران خلا‌هایی است که در حوزه نشاط اجتماعی و پاسخ به مطالبات بر زمین مانده در حوزه سلامت روان و سلامت اجتماعی است. برگزاری رویداد‌هایی که اکنون‌در قالب سلامت شهر شاهد آن هستیم از جمله تلاش‌هایی است که در این مسیر شاهد آن هستیم. 

وی با اشاره به تاکید مقام‌معظم رهبری درباره مردمی کردن امور، موضوع مردمی سازی سلامت و مشارکت مردم در این حوزه را دارای اهمیت دانست و گفت: هر زمان که مردم در موضوعات مختلف وارد صحنه شوند، مقدار اثرگذاری برنامه‌ها در جامعه افزایش می‌یابد. حضور توام با نشاط و شادابی مردم در این نمایشگاه نمونه عینی از مشارکت پذیری مردم در این حوزه است چرا که قادر می‌شوند با ارتقای سطح سواد سلامت خود هم از خویش و هم از دیگران بهتر مراقبت کنند.

باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی شهری